Pistis Sophia
Het Evangelie van de Pistis Sophia is de geschiedenis van de ‘elf jaren die Jezus
na zijn opstanding met zijn discipelen doorbracht, en hen onderwees over de
geheimen van het Zijnde.’
De discipelen nemen waar dat een drievoudig licht tot Jezus komt en hem
opneemt in de schatkamer van het licht. Daar krijgt Jezus zijn lichtkleden,
die alle mysteriën bevatten, alle mysteriën van binnen en buiten het pleroma.
Omringd door dit geweldige licht keert Jezus terug tot zijn discipelen, en
vandaaruit onderricht hij hen.
Tegelijk onderstreept het Koptische document de gelijkwaardige, zelfs
bevoorrechte positie van de vrouw in de kringen van de Gnosis; iets wat de
andere apostelen slechts tandenknarsend verdragen. Het is Maria Magdalena
die richting geeft aan de dialoog en zij geeft blijk van de diepste inzichten.
Jezus vergelijkt haar met het pleroma; zij is een ingewijde in de Mysteriën van
het Licht. Elders noemt hij haar ‘een vrouw die het Al kent’.
Het is een wonder dat deze prachtige tekst praktisch ongeschonden is
bewaard, en het is een lange weg van het Grieks via het Koptisch tot het
Nederlands van de eenentwintigste eeuw. Het is aan de lezer om, in navolging
van Maria Magdalena, zelf de diepte van de tekst te ontdekken. Hij kan
daarbij het beste de raad uit de Pistis Sophia ter harte nemen: ‘Laat niet na te
zoeken, bij dag noch bij nacht en rust niet, totdat u de reinigende mysteriën
vindt die u zullen zuiveren en u tot zuiver licht zullen maken, zodat u naar
boven zult gaan en het licht van mijn rijk zult beërven.’
